niedziela, 16 maj 2021 08:15

Brusy pamiętają...

Dziś 135. rocznica urodzin poety i działacza kaszubskiego Jana Karnowskiego.

 

karnowski

 

Jan Karnowski (csb: Jan Karnowsczi, pseudonim "Wôś Budzysz", ur. 16 maja 1886 w Czarnowie w pow. chojnickim, zm. 2 października 1939 w Wyrzysku) – sędzia, poeta kaszubski, ideolog ruchu Młodokaszubskiego, przyczynił się do rozwoju tego ruchu. Jan Karnowski pochodził z licznej kaszubskiej rodziny szlacheckiej Czarnowskich. Karnowski był zwolennikiem i propagatorem języka kaszubskiego. Twierdził, że: "Kultura polska wtedy tylko zwycięży nad Bałtykiem, jeżeli oprze się na pierwiastkach iście kaszubskich, nawiąże do starych tradycji historycznych i nasilać się będzie kaszubskim duchem." Jako poeta debiutował w wieku 24 lat (w 1910 r.) wydając Nowotné spiéwë pod pseudonimem "Wôś Budzysz". Debiut ten okazał się udany, gdyż przedstawiał zupełnie nowe wątki w poezji kaszubskiej. Oprócz poezji Jan Karnowski zajmował się publicystyką i dziennikarstwem, pisał do Gryfa oraz wydawanego przez siebie Mestwina, piętnował polityków i karierowiczów, wykorzystujących Kaszubów. Karnowski pisał prace historyczne, etnograficzne i statystyczne. Był nazywany "Stróżem ideowym testamentu Mściwoja". W budynku Sądu w Chojnicach jego pamięć uczczono tablicą pamiątkową. 30 października 2009 roku w ogrodzie w jego rodzinnej miejscowości został odsłonięty pomnik. Pomnik ten został zrobiony z ogromnego kamienia znalezionego na polu rodziny. Na kamieniu została umieszczona tablica z wyrytą podobizną J. Karnowskiego oraz napisem "Tu urodził się Jan Karnowski(16.05.1886-2.10.1939) ideolog ruchu Młodokaszubskiego, pisarz, regionalista. W 70 rocznicę śmierci ten znak pamięci wznieśli wdzięczni i dumni z dokonań Jego życia [wyryty gryf] Zaboracy i Grochowie. Czarnowo 2 października 2009." Źródło:Centrum Kultury i Biblioteki im. Jana Karnowskiego w Brusach.

Wyświetlony 31527 razy